Η Διοίκηση της Ομοσπονδίας Οικοδόμων μελέτησε τις προτάσεις της Ειδικής επιτροπής που συγκρότησε το ΙΚΑ με την υπ ̉ αριθμ. 024/2/26-02-2013 απόφαση του κ. Διοικητή με θέμα: «Συμπλήρωση-τροποποίηση διατάξεων του άρθρου 38, παρ. 1 και 2, άρθρων 39 και 40, παρ. 1,2,3 του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ».
Με βάση τις προτάσεις που διατυπώνονται από την Ειδική Επιτροπή και την εμπειρία που έχουμε από το κατά πόσο ασφαλίζεται η πραγματική εργασία των οικοδόμων, έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
- Είναι γνωστό ότι με παρέμβαση των εργοδοτών μειώθηκε ο συντελεστής υπολογισμού των ελάχιστων ενσήμων από 1,5/m2 σε 1,35/m2. Ο συντελεστής μετά από 16 χρόνια καθιέρωσής του, βελτίωσε σε σχέση με το παρελθόν την ασφάλιση των οικοδόμων. Παραμένει όμως το πρόβλημα της ανασφάλιστης εργασίας, που επιδεινώθηκε με την μείωση του συντελεστή στο 1,35/m2.
Ένας από τους βασικούς λόγους που παραμένει η ανασφάλιστη εργασία είναι ότι ο ασφαλιστικός οργανισμός μεταφέρει στην ατομική ευθύνη του κάθε ασφαλισμένου την απόδειξη της ασφάλισής του.
Σήμερα οι προτάσεις που γίνονται, αλλού χοντροκομμένα (βλ. μείωση συντελεστή για ασκεπείς πισίνες, εφαρμογή Μέσου Ζυγισμένου Μειωτικού συντελεστή), αλλού με λογικοφανή επιχειρήματα (εφαρμογή νέων υλικών σοβά αναμειγμένων με χρώμα) οδηγούν στην ουσία σε νέα μείωση του ελάχιστου αριθμού των ενσήμων. Είναι προφανές ποιοι εξυπηρετούνται (μεγαλοεργοδότες) και ποιοι θίγονται (οικοδόμοι).
- Ο κανονισμός Ασφάλισης του ΙΚΑ που αφορά τους οικοδόμους, όλα αυτά τα χρόνια, δεν έχει εξασφαλίσει να ασφαλίζεται η πραγματική εργασία των οικοδόμων. Αυτό που εξασφαλίζει είναι τα κατ ̉ ελάχιστα ένσημα που απαιτούνται για ένα οικοδομικό έργο. Ο ασφαλιστικός οργανισμός δέχεται τα κατ ̉ ελάχιστα των ημερών ασφάλισης ως μέγιστα, ακόμη και εκεί που ο ασφαλισμένος οικοδόμος κάνει καταγγελία και προσφεύγει στις Τ.Δ.Ε., των οποίων οι αποφάσεις είναι δυσμενείς. Έτσι δεν τηρείται η βασική αρχή της ασφάλισης: Ημέρα Εργασίας και Ημέρα Ασφάλισης και εφαρμόζονται μόνο οι πίνακες 1 και 2.
Για τα κατ ̉ελάχιστα των ημερών ασφάλισης ως μέγιστα, αποδεικνύεται από τα παρακάτω ότι για την φάση 1 του οικοδ. Έργου δεν λαμβάνεται υπόψη προσθετικά όπως θα έπρεπε ο πίνακας 3 δηλ ο αναλυτικός πίνακας εργασιών, αντιμετωπίζεται σαν να μην υπάρχει. Εύκολα κανείς μπορεί να διαπιστώσει από τις οικοδομές που κατασκευάστηκαν την τελευταία 20ετία σε αναπτυσσόμενες αστικές περιοχές, ότι εργασίες με εμφανή μπετά, με σκωτίες, προτεταμένους εξώστες, σπατουλαριστά επί τοίχου, ειδικές αρχιτεκτονικές κατασκευές, κ.λ.π. κυριαρχούν. Αυτές οι εργασίες απαιτούν περισσότερες εργατοώρες και αντίστοιχα περισσότερη ασφάλιση. Όμως αυτή η ασφάλιση δεν αναζητείται από τον ασφαλιστικό Οργανισμό.
Με τον ίδιο τρόπο δεν αναζητείται η ασφάλιση στις φάσεις των δαπέδων, των επενδύσεων, των ελαιοχρωματισμών κ.τ.λ .
Έχει γίνει κανόνας να κλείνει η καρτέλα κάθε οικοδομικού έργου με τον ελάχιστο αριθμό ενσήμων. Οι επιτόπιοι έλεγχοι που θα έδιναν κάποια λύση είναι ανύπαρκτοι λόγω έλλειψης προσωπικού όπως κατ’ επανάληψη μας έχει δηλωθεί από την Διοίκηση του Ιδρύματος. Επιπλέον, μέχρι τώρα έχουμε διαπιστώσει ότι σε πολλές περιπτώσεις η ασφάλιση που δηλώνεται στο ΙΚΑ δεν αφορά τους οικοδόμους που πραγματικά δούλεψαν στο έργο.
Απόδειξη είναι ότι έχουν γεμίσει οι εφημερίδες με μικρές αγγελίες για πώληση οικοδομικών ενσήμων προς κάθε ενδιαφερόμενο. Είναι επίσης γνωστό στην πιάτσα το παζάρι μεταξύ κατασκευαστών και εργολάβων για την ασφάλιση και το πόσα ένσημα θα κόψουν από κάθε οικοδόμο για όλες τις φάσεις των οικοδομικών εργασιών.
Η Διοίκηση του ΙΚΑ για αυτά δεν έχει κάνει καμία ενέργεια, με συνέπεια ούτε οι οικοδόμοι να ασφαλίζονται όπως πρέπει και το Ίδρυμα να χάνει έσοδα.
Η έμμεση προσπάθεια για μείωση του ελάχιστου αριθμού φαίνεται από την τεκμηρίωση που αφορά την χρησιμοποίηση των υπογείων για κύρια χρήση. Αντί να απαιτούνται περισσότερα ένσημα, αφού χρειάζονται περισσότερες εργασίες σε σχέση με την απλή χρήση του υπογείου, παραδόξως η πρόταση που γίνεται δικαιολογεί μείωση εργασιών σοβάδων, χρωματισμών εξωτερικά!!!
Η πρόταση για μείωση των ελάχιστων ενσήμων για εργασίες που γίνονται από εταιρίες με στεγασμένο προσωπικό οδηγεί σταδιακά στην μετατροπή της ασφάλισης των οικοδόμων σε κοινή ασφάλιση.
Μας βρίσκει ριζικά αντίθετους η προτεινόμενη μείωση για τις ασκεπείς πισίνες στο 0,45.
Η πρόταση της επιτροπής τις αντιμετωπίζει μόνο σαν οπλισμένο σκυρόδεμα ή κοινώς υδατοδεξαμενή «γούρνα», ενώ παραβλέπονται οι εργασίες: α) υδρομονώσεων β) ειδικών κονιαμάτων, λείανσης γ) επενδύσεων, πλακίδια με εποξειδοτικούς στόκους δ) ενισχυμένος οπλισμός λόγω μεγάλων φορτίων & πιέσεων ε) διαμόρφωση χώρου πέριξ καθιστικών των χρηστών.
Οι εταιρίες με στεγασμένο προσωπικό έχουν να κάνουν μόνο με μηχανολογικό εξοπλισμό, σκίαση και διαμόρφωση πρασίνου, έλεγχο της ποιότητας νερού ΡΗ και όχι με την κατασκευή που αφορά αποκλειστικά οικοδομή.
Εξ άλλου καμία από αυτές δεν διαθέτει σαν μόνιμο προσωπικό τεχνίτες ξυλοτύπου, σιδεράδες, σοβατζήδες, πλακάδες, μονωτές, κ.λ.π.
Εφόσον οι παραπάνω εργασίες πραγματοποιούνται από μόνιμο προσωπικό τέτοιων εταιριών να γίνονται αποδεκτές μόνο όταν ασφαλίζονται με βαρέα οικοδομικά ένσημα και όχι ως κοινά ή κοινά βαρέα.
Το ίδιο ακριβώς πρέπει να ισχύει για το προσωπικό των προκατασκευών.
- Οι αλλαγές-προσθήκες του κανονισμού που αφορούν την χρήση νέων υλικών και τεχνολογιών έχει αποδειχτεί στην πράξη ότι η εφαρμογή πολλών από αυτές απαιτούν περισσότερες εργατοώρες από ότι η χρήση παλιών υλικών.
Π.χ. τα νέα υλικά που αντικαθιστούν τον κλασικό σοβά με θερμομονωτικά υλικά και ρητινώδη κονιάματα απαιτούν περισσότερο χρόνο εργασίας άρα και αλλαγή του συντελεστή προς τα πάνω.
- Μας βρίσκει ριζικά αντίθετους η προηγούμενη ρουσφετολογική ρύθμιση του 50% μείωση για τις αγροτικές και αγροτουριστικές περιοχές.
Η άσκηση οποιασδήποτε κοινωνικής πολιτικής πρέπει να γίνεται με την ευθύνη του κράτους και από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι με αφαίρεση της ασφάλισης των οικοδόμων.
Προτάσεις:
- Ο συντελεστής για τις οικοδομικές εργασίες να διαμορφωθεί στο 1,8 ένσημα ανά 1 τ.μ.
- Να καταργηθεί το άρθρο 26 του Ν. 2520 που συρρικνώνει την ασφάλιση στο 50% του συντελεστή στις αγροτικές περιοχές και τις αγροτουριστικές εγκαταστάσεις.
- Εφαρμογή των πινάκων 1,2 και του πίνακα 3.
- Υποχρεωτική ασφάλιση με οικοδομικό ένσημο του προσωπικού που απασχολείται σε εταιρίες που αναλαμβάνουν εργασίες σε οικοδομικό έργο για τις ημέρες προετοιμασίας (στην έδρα της εταιρίας) και υλοποίησης της εργασίας που έχει αναληφθεί στο χώρο που βρίσκεται το οικοδομοτεχνικό έργο.
- Πρόσληψη προσωπικού στο ΙΚΑ με πλήρη ασφαλιστικά και μισθολογικά δικαιώματα έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ουσιαστική και ολοκληρωμένη λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών για συχνούς επιτόπιους ελέγχους στα οικοδομοτεχνικά έργα.